Premier League 2023/24 & trào lưu ‘Tây Ban Nha hóa’ trên ghế huấn luyện
Sự bùng nổ của HLV người Tây Ban Nha
Premier League 2023/24 có sự xuất hiện của 5 HLV người Tây Ban Nha, nhiều hơn bất kỳ quốc gia nào khác kể cả Anh (chỉ có 4 người). Điều này nghe có vẻ khá lạ lẫm khi bóng đá Tây Ban Nha vào thời điểm hiện tại không còn ở đỉnh cao như giai đoạn 2008-2012. Ngay cả ĐT Tây Ban Nha hiện cũng không còn giữ được thành tích tốt tại các giải đấu lớn.
Vậy vì sao lại có hiện tượng này? Nhiều khả năng đây là một trong những sự vận động của chiến thuật ở giải đấu hàng đầu nước Anh. Premier League từ lâu đã là một giải đấu toàn cầu hóa với mục tiêu phục vụ nhu cầu của NHM. Họ không còn gắn bó với một xu hướng chiến thuật kiểu Anh cổ điển mà sẵn sàng tiếp nhận những làn sóng chiến thuật mới lạ, miễn là mang lại thành công.
Sau trào lưu chiến thuật kiểu kỷ luật với Jose Mourinho hay Antonio Conte, giải Ngoại hạng Anh đang dần ưa chuộng lối chơi kiểm soát. Trường phái này đã tác động mạnh mẽ tới Premier League khi các đội đều hướng đến lối chơi cầm bóng chủ động.
Thực tế thì giải Ngoại hạng Anh trước kia cũng từng có nhiều HLV người Tây Ban Nha như Roberto Martinez, Rafa Benitez gây ấn tượng. Nhưng phải tới thời đại của Pep Guardiola và Mikel Arteta thì cơn bão HLV tới từ xứ Bò tót mới thực sự bùng nổ ở nước Anh
Những người tiên phong Pep và Arteta
Guardiola và Arteta chính là những người nổi bật nhất trong trào lưu các HLV Tây Ban Nha bùng nổ tại giải Ngoại hạng Anh. Guardiola là một HLV thành danh từ rất sớm khi tạo nên một Barcelona bất khả chiến bại từ năm 2008 đến 2012. Sau đó, ông cũng có 3 mùa giải khá thành công với Bayern Munich.
Tới năm 2016, Pep chính thức đặt chân tới nước Anh và bắt đầu thay đổi bóng đá xứ sương mù. Sau mùa giải đầu tiên không thực sự thành công, ông đã biến Man City thành thế lực thống trị nước Anh với 5 lần vô địch trong 6 mùa giải gần nhất. Mùa giải 2022/23 vừa qua, Pep cùng Man xanh giành cú ăn ba “vô tiền khoáng hậu“, gồm vô địch Premier League, FA Cup và Champions League. Ông trở thành một trong những HLV thành công nhất trong lịch sử Ngoại hạng Anh.
Mikel Arteta, người học trò của Pep, đang dần tiếp nối thành công của ông thầy. Arteta nhận lời dẫn dắt Arsenal từ năm 2019 và giúp đội bóng giành chức vô địch FA Cup 2019/20, Siêu Cúp Anh 2020 và mới nhất là Siêu Cúp Anh 2023.
Mùa giải 2022/23, Arsenal của Arteta đã dẫn đầu trên BXH Premier League trong phần lớn thời gian của mùa giải, nhưng bất ngờ sa sút ở cuối mùa nên họ để mất ngai vàng vào tay của Man xanh. Mùa tới, Arteta hứa hẹn sẽ cùng Arsenal tiếp tục cạnh tranh sòng phẳng với Man City. Chiến thắng ở trận tranh Siêu Cúp Anh mới đây chính là minh chứng cho tham vọng của Pháo thủ.
Nhưng Ngoại hạng Anh mùa trước không chỉ có Pep và Arteta là những HLV người Tây Ban Nha ghi dấu ấn. Unai Emery đã lột xác Aston Villa, kéo đội bóng này từ vị trí thứ 16 lúc ông nhậm chức (tháng 11/2022) leo lên thứ 7 chung cuộc. Julen Lopetegui cũng chỉ cần vài tháng để giúp Wolves trụ hạng ngoạn mục. Andoni Iraola, sau thành công lịch sử cùng Vallecano mùa trước – vào bán kết Cúp nhà Vua lần đầu tiên sau 40 năm, sẽ ra mắt Premier League cùng Bournemouth. Và dự kiến sẽ có thêm nhiều HLV người Tây Ban Nha nữa sẽ đổ bộ xuống nước Anh trong thời gian tới.
Tất nhiên, trào lưu nào rồi cũng sẽ phải lụi tàn. Xu hướng sử dụng các HLV người Tây Ban Nha tại Premier League cũng vậy. Nhưng ở thời điểm hiện tại, các đội bóng Anh vẫn đang mê mẩn các nhà cầm quân tới từ xứ Bò tót với lối chơi đậm chất kỹ thuật và chiến thuật kiểm soát bóng triệt để.
Chỉ còn một người Italia tại Premier League
Vào khoảng giai đoạn giữa thập niên 2000 đến giữa 2010, các HLV người Italia rất được ưa chuộng tại Premier League. Tổng cộng, đã có 4 người từng giành chức vô địch nước Anh gồm Carlo Ancelotti, Roberto Mancini, Claudio Ranieri và Antonio Conte. Ngoài ra, Roberto Di Matteo từng giúp Chelsea vô địch Champions League. Tuy nhiên ở mùa giải 2023/24 sẽ chỉ có đúng 1 HLV người Italia, đó là Roberto de Zerbi tại Brighton.